در این مقاله میخواهیم در خصوص ارتباط افسردگی و خواب مطلبی را مورد بررسی قرار دهیم. بر اساس آمار ها یکی از شایع ترین بیماری ها افسردگی است و میلیون‌ها نفر در سراسر جهان با افسردگی دست و پنجه نرم می‌کنند که این آمار در شرایط شیوع کرونا بیشتر نیز شده است.
میشود گفت افسردگی و خواب با هم رابطه مستقیم دارند. در علم روانشناسی شخصی که از افسردگی رنج می‌برد قطعا از بی‌خوابی یا بدخوابی نیز رنج می‌برد. برای درک بهتر موضوع باید ابتدا افسردگی رو بشناسیم.
افسردگی
به حالتی از غمگین بودن طولانی مدت، بی‌علاقگی به اموری که قبلا‌ً دوستشان داشتیم، کاهش تمرکز، خستگی بیش از حد و … افسردگی اطلاق میشود.
این بیماری، احساسات، افکار و رفتار ما را تغیر میدهد. افسردگی می‌تواند با مشکلات هیجانی و جسمی همراه باشد. البته باید بدانید که همه ما، بارها در طول زندگی احساس افسردگی را تجربه کرده ایم. ولیکن این احساس ناشات گرفته از ناراحتی‌ها و تنش‌های روزانه و بصورت موقت می‌باشد. اما شخصی که مبتلا به بیماری افسردگی است همواره این احساسات را تجربه می‌کند.
متاسفانه از نظر علمی هنوز دلیل مشخصی برای ابتلا به افسردگی مشخص نشده است اما روانشناسان معتقدند افرادی که سابقه ژنتیکی و خانوادگی افسردگی دارند احتمال درگیر شدن آنها بیشتر است.
ارتباط افسردگی و خواب
رابطه بین افسردگی و خواب شاید شبیه به داستان قدیمی مرغ و تخم مرغ باشد. چرا که ممکن است فردی بخاطر رنج بردن از مشکلات افسردگی، دچار مشکل خواب شود. به همان صورت این امکان وجود دارد که شخص بخاطر مشکلات خواب خود دچار افسردگی گردد و میشود گفت یک رابطه دوسویه دارد در هر صورت مهم است که به الگوی خوابتان دقت کنید و در صورت بروز تغییر به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
دقت داشته باشید منظور از تغییر در الگوی خواب این است که شما یک یا چند مشکل مانند زیر را تجربه نمایید:
- پس از بیدار شدن احساس کسالت و خستگی و بی‌انگیزگی داشته باشید.
- در طول شب دچار بی‌خوابی شوید و نتوانید سریع به خواب روید.
- در طول روز احساس خستگی کنید و دچار عدم تمرکز باشید.
- بیش از حد طبیعی بخوابید و علاقه‌ای به بیدار شدن نداشته باشید.
- از کالای خواب نامناسب استفاده کنید.
غلبه بر افسردگی
اگر شما دچار بیماری افسردگی حاد باشید حتما باید به پزشک مربوطه مراجعه کنید و اگر دچار نوع خفیف آن هستید با رعایت برخی نکات میتوانید به بهبود خودتان کمک کنید.
۱- ورزش کنید
یکی از نکات مهم ورزش کردن است اگر در طول روز هیچگونه ورزشی انجام نمی‌دهید، سعی کنید حداقل ده دقیقه به انجام حرکات کششی یا نرمش‌های سبک بپردازید و یا چند دقیقه‌ای را به پیاده روی اختصاص دهید. ورزش کردن علاوه بر اینکه باعث میشود در طول روز احساس نشاط و سرزندگی کنید، به شما کمک می‌کند شب‌ها به علت خستگی راحت‌تر بخوابید.
۲- نظم خوابتان را بهم نریزید
اگر می‌خواهید خواب سالمی داشته باشید باید دقت کنید که برنامه خواب منظمی داشته باشید تلاشتان بر این باشد که هرشب سر ساعت مشخصی بخوابید و صبح‌ها نیز طبق برنامه بیدار شوید. ممکن است دنبال کردن این برنامه کمی سخت باشد، مخصوصا در تعطیلات که ساعت بیشتری برای استراحت دارید اما باید بدانید بهم ریختن ساعت خواب باعث میشود دچار اختلال خواب شوید. مثلا اگر صبح دیرتر از حد معمول بیدار شوید ممکن است شب دچار بی‌خوابی شوید و یا بالعکس، اگر زودتر از حد معمول به خواب بروید ممکن است نیمه شب از خواب بیدار شوید و دیگر قادر نباشید بخوابید.
۳_از مصرف کافئین و نیکوتین خودداری کنید
یادتان باشد نیکوتین و کافئین هر دو باعث هشیاری و بی‌خوابی می‌شوند. مصرف کافئین می‌تواند تا ۵ ساعت شما را هشیار نگه دارد لذا سعی کنید از نوشیدن قهوه و چای در ساعات بعدازظهر خودداری کنید. همچنین کشیدن سیگار قبل از خواب باعث میشود نتوانید به راحتی بخوابید.
۴_از شستشوی مرتب سرویس خواب غافل نشوید
شستشوی سرویس خواب اعم از ملحفه، لحاف، روتختی و… تاثیر بسزایی در ایجاد آرامش به هنگام خواب و جلوگیری از اختلال خواب مانند افسردگی و عوامل موثر بر آن دارد.